Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2011

Στο 20% η ανεργία, εξαθλίωση και ύφεση

  Εφιαλτικά επίπεδα της επίσημης ανεργίας, που θα υπερβούν το 20% στο τέλος του επόμενου χρόνου, μισθολογική εξαθλίωση και ύφεση χωρίς τελειωμό προβλέπει έκθεση της Εθνικής Τράπεζας, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα.
Η σωρευτική μείωση του μέσου μισθού ανά εργαζόμενο στην οικονομία από το 2009 εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 9,5-10% μέχρι το τέλος του 2011, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 40% περίπου της συνολικής διαφοράς μεταξύ μισθολογικών αυξήσεων Ελλάδας και Ευρωζώνης την τελευταία δεκαετία. Η διόρθωση αυτή είναι στην πραγματικότητα μεγαλύτερη, αν συνυπολογιστεί η μείωση της αμοιβής εργασίας των αυτοαπασχολουμένων, καθώς και οι σημαντικές μειώσεις μισθών και
εργάσιμων ωρών που λαμβάνουν χώρα μέσω ατομικών συμβάσεων.
Η τράπεζα αναμένει επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά το δ' τρίμηνο του 2012 (+0,3%), ενώ εκτιμά ότι η κατρακύλα θα φτάσει φέτος στο 5,9% και τον επόμενο χρόνο στο 2,7%, αν φυσικά όλα πάνε σύμφωνα με τους σχεδιασμούς τρόικας και κυβέρνησης.
Στην έκθεση της Διεύθυνσης Στρατηγικής και Οικονομικής Ανάλυσης της τράπεζας επισημαίνεται ότι με τις συνεχιζόμενες πιέσεις στο τραπεζικό σύστημα από τη συρρίκνωση των καταθέσεων και τη δυσχερέστερη προσφυγή στο Ευρωσύστημα δεν προβλέπεται βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα.
Το μερίδιο της εγχώριας ζήτησης στο ΑΕΠ εκτιμάται ότι μειώθηκε κατά 17 περίπου ποσοστιαίες μονάδες τα τελευταία δυόμισι χρόνια, κυρίως εξαιτίας της μείωσης της επενδυτικής δαπάνης και της δημόσιας κατανάλωσης, και αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω έως τα τέλη του 2012 μέσω κυρίως της συνεχιζόμενης κάμψης της ιδιωτικής κατανάλωσης. Επίσης η ιδιωτική αναμένεται να υποχωρήσει σημαντικά στο 71% του ΑΕΠ το 2011 (από σχεδόν 74% το 2010) και χαμηλότερα από το 68% το 2013 σημειώνοντας σωρευτική μείωση άνω του 15,5% σε σταθερές τιμές την πενταετία 2009-2013. Η συρρίκνωση της κατανάλωσης, όπως αναφέρεται, είναι απόρροια της σωρευτικής μείωσης του συνολικού διαθεσίμου εισοδήματος του ιδιωτικού τομέα (την τριετία 2009-2011 θα ανέλθει σωρευτικά στο -25% περίπου και θα συνεχιστεί και το 2012 με τη μείωση να ανέρχεται στο 11% του ΑΕΠ).
Η συρρίκνωσή της ενσωματώνει τη συνολική επίδραση από τη μείωση της απασχόλησης και της αμοιβής εργασίας, τη φορολογική επιβάρυνση και τη μεταβολή του πληθωρισμού, που μόνο μερικώς εξομαλύνονται μέσω της χρήσης αποταμιεύσεων του ιδιωτικού τομέα καθώς και μέσω της παραοικονομίας.
Η επάνοδος της ιδιωτικής κατανάλωσης σε θετική τροχιά αναμένεται το 2013 υπό το βασικό σενάριο που υποθέτει περιορισμό της αβεβαιότητας αναφορικά με τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας στην οικονομία.
Η καταναλωτική δαπάνη του δημοσίου έχει υποστεί, επίσης, σημαντική διόρθωση της τάξης του 2,5% του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές μεταξύ 2009 και 1ου εξαμήνου 2011, το οποίο διαμορφώνεται πλέον σε επίπεδο χαμηλότερο του μέσου όρου της Ευρωζώνης (οριακά χαμηλότερα του 18,0% έναντι 19,7% για την Ευρωζώνη), ενώ αναμένεται να περιοριστεί σε επίπεδο χαμηλότερο του 17% του ΑΕΠ την επόμενη διετία.

Κατεδάφιση στην οικοδομή

Το απόθεμα νεόδμητων κατοικιών (κατασκευής μετά το 2006) εκτιμάται ότι υπερβαίνει τις 85.000 κατοικίες, ενώ με την προσθήκη νέας προσφοράς, λόγω δυσκολιών ενοικίασης ή φορολογικής πίεσης, ο αριθμός υπερδιπλασιάζεται. Το 2011 η ικανότητα απορρόφησης της αγοράς αναμένεται να περιοριστεί σε λιγότερο από το 1/4 του μέσου όρου 2000-2009, δημιουργώντας εύλογη αβεβαιότητα σχετικά με τον χρόνο εξισορρόπησης της αγοράς.
Στην έκθεση επισημαίνεται ότι η πτώση των τιμών των ακινήτων (-12% από την κορύφωση των αποτιμήσεων το 2008 έως και το 2ο τρίμηνο του 2011) αντανακλά την προσπάθεια αναζήτησης νέας ισορροπίας σε μια αγορά που συνεχίζει να χαρακτηρίζεται από ένα σχετικά υψηλό απόθεμα απούλητων κατοικιών και σημαντικά εξασθενημένη ζήτηση. Ωστόσο οι αποτιμήσεις των ελληνικών ακινήτων δεν χαρακτηρίζονταν κατά μέσο όρο από υπερβολές, καθώς σημαντικό ποσοστό των συναλλαγών γινόταν με αυτοχρηματοδότηση, σε αντιδιαστολή με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου γινόταν, κατά βάση, μέσω τραπεζικού δανεισμού.
Η περαιτέρω εξασθένηση όμως της εγχώριας αγοραστικής δύναμης και η πιστωτική στενότητα αναμένεται να δημιουργήσουν νέα περιθώρια διόρθωσης των τιμών κατά επιπλέον 8-10% πριν η αγορά σταθεροποιηθεί. Δεδομένης της συρρίκνωσης των οικοδομικών αδειών στο 1/5 του μέσου όρου της δεκαετίας προοιωνίζεται συνέχιση της διόρθωσης κατά το 2012 κυρίως ως προς το σκέλος της προσφοράς, ενώ η προσδοκία σταθεροποίησης της αγοράς μετατίθεται για το 2013.
Οι αναλυτές της τράπεζας προτείνουν το αυτονόητο για αναθέρμανση της οικονομίας, υποστηρίζοντας ότι η δημόσια επενδυτική δραστηριότητα θα μπορούσε να παράσχει το πρώτο έναυσμα για ανάκαμψη της επενδυτικής δαπάνης
Παρ’ όλα αυτά καταγράφεται η έλλειψη δημόσιας κατασκευαστικής δραστηριότητας, η οποία έχει περιοριστεί (κατά περίπου 1,2 ποσοστιαίες μονάδες στο 2,3 % του ΑΕΠ μεταξύ 2008 και Α’ εξαμήνου 2011).
Σανίδες σωτηρίας για το τέλμα όπου βρίσκεται η ελληνική οικονομία αποτελούν, σύμφωνα με την έκθεση, στον τουρισμό και τη ναυτιλία, καθώς ο ελληνόκτητος στόλος διατηρεί την ηγετική του θέση στον κλάδο, παρά τη διεθνή κρίση και την υποχώρηση των ναύλων.
Στην έκθεση, όπως είναι φυσικό, αναφέρεται ότι η καταιγίδα των μέτρων «αποδίδουν καρπούς» οδηγώντας σε διψήφια αύξηση των συνολικών εσόδων του κράτους τον Σεπτέμβριο, αλλά επιτείνουν τις υφεσιακές πιέσεις αφαιρώντας περίπου 2,5 ποσοστιαίες μονάδες από το ΑΕΠ στο Β' εξάμηνο του 2011 και περίπου 2 ποσοστιαίες μονάδες το 2012.
Τσιπούρας Δ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: